Weronika Zioła i przyprawy są obecne w naszej kuchni od zarania dziejów. Były wykorzystywane nie tylko do ulepszania smaków naszych potraw ale także jako środki lecznicze. Wiele z nich było kartą przetargową na wojnach cenionych przez królów i władających. Dawniej były bardzo drogim towarem często dostępnych tylko dla najbogatszych warstw. Dzisiaj są powszechnie dostępne. Można je kupić w każdym spożywczym sklepie. Przyprawy nadają naszym potrawom lepszy smak i zapach. Sprawiają, że nasze dania rozbudzają zmysły. Oprócz walorów smakowych mają wiele korzystnych właściwości zdrowotnych, które warto znać. Choć sama kiedyś chętniej korzystałam z gotowych mieszanek przypraw (tych w której zazwyczaj były spore ilości soli, polepszaczy i konserwantów) to dzisiaj wolę pojedyncze przyprawy i z nich tworzyć swoje mieszanki. Jednak zanim doszłam do odpowiedniego smaku musiało minąć sporo czasu. Metodą prób i błędów znalazłam to czego szukałam. Świat przypraw i ziół jest ogromny – jest w czym wybierać. Dlatego aby pomóc Wam się odnaleźć w tym świecie przygotowałam zestawienie przypraw z których sama chętnie korzystam w swojej kuchni. Jest ich sporo, dlatego podzieliłam je na kilka części. Dzisiaj przed Wami część I a w niej moje ulubione cztery przyprawy.
Pieprz
jako przyprawa była znana już w starożytności a w Europie znalazła się dzięki wojskom Aleksandra Wielkiego. W średniowieczu był ulubieńcem na dworach wielkich królów i władców. Istnieje około 1000 różnych odmian pieprzu. Najczęściej na rynku można spotkać: biały (najłagodniejszy), zielony, różowy oraz czarny. Charakteryzuje się bardzo ostrym, palącym, korzennym smakiem. Ostry smak pieprzu wynika z zawartości owocu piperyny w jego wierzchniej warstwie. Pieprz jest przyprawą powszechnie używaną w naszej kuchni. Dodajemy go do bardzo wielu potraw (prawie do wszystkiego). Świetnie sprawdzi się do różnego rodzaju mięs, sałatek, zup, ryb czy sosów. Dodaje naszym przyprawom ostrzejszego i wyrazistego smaku. Ponadto dodatek pieprzu sprzyja lepszemu trawieniu (jednak należy pamiętaj o jego rozsądnych ilościach gdyż nadmiar może podrażniać żołądek, dlatego zaleca się ograniczenie spożycia u osób z problemami układu pokarmowego oraz nerek ). Pieprz to źródło błonnika, magnezu, wapnia, , żelaza i soli mineralnych oraz antyoksydantów. Działa lekko moczopędnie. Sprzyja wydzielaniu soków trawiennych przez ściany żołądka, wspomaga ukrwienie tkanek, zwiększa spalanie kwasów tłuszczowych.
Czosnek
często nazywany jest naturalnym antybiotykiem. Jego ojczyzna to Środkowa Azja skąd rozpowszechnił się na cały świat. Jest przyprawą cenioną od niepamiętnych czasów nie tylko za smak ale i właściwości lecznicze. Czosnek ma działania bakteriobójcze, przeciwwirusowe, przeciwmiażdżycowe, przeciwpasożytnicze oraz żółciopędne. Ma korzystny wpływ na mikroflorę naszych jelit – pomaga odbudować florę antybakteryjną. Pozytywnie wpływa na wzmocnienie naszej odporności zwiększając moc naszych mechanizmów obronnych. Wspomaga oczyszczać naszą krew oraz korzystnie wpływa na metabolizm węglowodanów (zwiększa wrażliwość na insulinę). Spowalnia procesy starzenia oraz poprawia pracę naszego mózgu. Duże spożycie czosnku nie jest wskazane przy niskim ciśnieniu oraz problemach żołądkowych. Czosnek ma ostry, piekący smak i charakterystycznych zapach (którego odczuwamy dość długo po zjedzeniu bardzo czosnkowej przyprawy – znacie to prawda?:-) ). W naszej kuchni używamy go do dań mięsnych jak i warzywnych. Dobrze sprawdza się do marynat czy sosów (na przykład sos czosnkowy na bazie jogurtu). Można go spotkać w świeżej postaci lub suszony.
Cynamon
uważa się, że jest to jedna z najstarszych przypraw świata. Pochodzi z Chin, gdzie jest opisywana w księgach z przed naszej ery. Cynamon na bardzo intensywny, lekko słodki korzenny smak i charakterystyczny zapach. Najczęściej dodawany jest do słodkich dań: deserów, wypieków (szarlotki, pierniki czy grzane wino), omletów czy placuszków. Można dodawać go do herbaty (zimowa herbatka z miodem i sokiem malinowym 😊) czy innych napojów. Niekiedy dodawany jest do dań mięsnych – zwłaszcza w kuchni indyjskiej czy irańskiej (na przykład curry).Jako przyprawa posiada liczne działania lecznicze. Polecany jest osobom, które często mają zimne stopy i dłonie, gdyż działa rozgrzewająco. Pozytywnie wpływa na trawienie, gdyż reguluje procesy trawienne. Hamuje rozwój bakterii, grzybów czy pierwotniaków. Często stosowany jest jako środek przeciwgrypowy (może leczyć kaszel i obniżać gorączkę). Pomaga usunąć zmęczenie i działa rozweselająco. Oprócz tego wykorzystywany jest także w przemyśle farmaceutycznych i kosmetycznym.
Bazylia
roślina, która pochodzi z tropikalnej części Azji i Indii. Obecnie jest uprawiana również w naszym kraju. Z powodzeniem można ją hodować nawet w doniczce. Jest to jedna z najstarszych roślin używanych w ziołolecznictwie oraz w kuchni jako przyprawa(we Francji nazywana jest „Królewskim ziołem). Według wierzeń uważana jest za roślinę przynoszącą szczęście. Ma świeży, korzenny, lekko słodki smak. W ziołolecznictwie stosowana jest jako roślina ułatwiająca trawienie ( w walce ze wzdęciami i uczuciem pełności) oraz poprawiająca apetyt. W kuchni jako przyprawa (świeże liście lub w wersji suszonej) świetnie sprawdza się w połączniu z pomidorami- głównie sosów. Nadaje potrawom charakterystyczny ziołowy smak i zapach. Wykorzystując świeże liście bazylii do naszych potraw warto pamiętać, aby nie ścinać i nie kroić jej nożem – tylko rozrywać listki; dodawać ją pod koniec gotowania, tak by nie uwolniły się olejki eteryczne. Oprócz jej wykorzystywania je w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym oraz spożywczy bazylia ma działa także odstraszająco na komary i inne owady.
To tylko niektóre najważniejsze właściwości ziół i przypraw. Każda z nich ma o wiele więcej zastosowań i korzyści jakie płyną z ich używania. Starałam się w jak najprostszy i konkretny sposób przybliżyć je Wam i zachęcić do spróbowania oraz stosowania w swojej kuchni.
Wszystkie powyżej opisane zioła i przyprawy zostały przestawione na podstawie książki M. E Senderski „Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie” oraz strony internetowej www.poradnikzielarski.pl.
W.
Czosnek uwielbiam. <3